بیعت و غنائم
بعد از بیعت با پیامبرص در شرایط سخت بود که وعده غنیمت ها و پیروزی های مختلف به مومنین داده شد. وعده الهی هم که تخلف ندارد.
جالب است که هنوز مسلمانان بعد از صلح حدیبیه به مدینه نرسیده بودند که وعده غنیمت های بسیار داده شد و اینکه یکی از این غنیمت ها را سریعتر برای شما ایجاد کرد؛ نمی فرماید که در آینده غنیمت ایجاد می کند بلکه ماضی است.”فَعَجَّلَ لَکُمْ هَٰذِهِ”. یعنی این غنیمت را ایجاد کرد در حالی که هنوز به مدینه نرسیده بودند و ماجرای فتح خیبر، 20 روز بعد از رسیدن به مدینه بود.
نکته اینست که وقتی اطاعت از رهبری صورت گرفت از همان لحظه به بعد پیروزی ها رقم می خورد و در محاسبه الهی حساب می شود.
بیعت و محافظت الهی
بعد از اینکه مسلمانها به سمت خیبر حرکت کردند، بعضی از قبائل نزدیک مدینه طمع کردند که حالا که لشکر اسلام حرکت کرده در مدینه حضور ندارد، به مدینه حمله کنند و بخواهند عقبه کار پیغمبر را مورد هجوم قرار بدهند. اما قرآن می فرماید “کَفَّ أَیْدِیَ النَّاسِ عَنْکُمْ”. اگر شما به دنبال کسب اطاعت الهی باشید، خدا حتی در دل دشمنانی که می خواهند از آن نبود شما یا غفلت شما استفاده بکنند، رعب ایجاد می کند که “قذف فی قلوبهم الرعب”، ترس ایجاد می کند که از این کارشان دست بردارند. لذا نترسیم از هیاهوی دشمنان.
حرکت در ذیل وجود پیامبرص
می فرماید و لتکون آیه للمومنین. این غنیمت های فراوان و همچنین خنثی شدن حمله قبایلی که می خواستند از پشت به مسلمانان حمله کنند دو نشانه مهم برای مومنین بود که بدانند تبعیت از پیامبر ص این تبعات را هم دارد.
در ادامه هم می فرماید “وَ یَهْدِیَکُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا” تا خدا شما را به صراط مستقیم هدایت کند. صراط مستقیم، راهی است که انسان را از گزند دشمن، محافظت می کند و پیامبرص بر صراط مستقیم تسلط دارد” انک علی صراط مستقیم”. فلذا حرکت در این مسیر، حرکت انسان را سریع می کند.
نشان دادن قدرت الهی
وقتی این آیه نازل شد یهودیان خیبر می دانستند که پیغمبر قصد آن ها را کرده. آمادگی بیشتری هم پیدا کردند، اما با این حال پیروزی را برای مومنین قرار داد با همه اینکه آن ها مطلع بودند. می خواهد با وجود اینکه آن ها اطلاع دارند باشد که قدرتمندانه این فتح شکل بگیرد. همان طوری که در خیبر دو سه نفر اول پرچم را گرفتند حرکت کردند ولی عاجزانه برگشتند، قدرت فتح و باز کردن درب خیبر را پیدا نکردند تا اینکه پیغمبر فرمود فردا پرچم را در دست کسی می دهم که خدا و رسول از او راضی هستند که امیر مؤمنان علی علیه السلام پرچم را گرفتند و درب را از جا کندند و خیبر را برای مؤمنان آماده کردند و باز کردند.